Towarzystwo Przyjaciół Sułowa

Okres przed powstaniem państwa Polan

Wykopaliska archeologiczne w Niezgodzie Sułowie Miłosławiach stanowią dowód na Polskość ziemi sułowskiej. Charakterystyczne wykopaliska w Sułowie i okolicy dowodzą ze tędy wiódł trakt komunikacyjny z Wrocławia przez Trzebnicę Sułów do Wielkopolski i dalej na północ. W Miłosławiach znaleziono słowiańskie groby rzędowe, jak również kości zwierząt i przedmioty z żelaza określone na I w.

O wspólnotach osadniczych świadczą wały obronne wzdłuż Baryczy m.in w Praczach, Sułowie, Niezgodzie. Wały istniejące wzdłuż Baryczy wskazują również na założenie systemu obronnego już w okresie wczesnohistorycznym (V w.n.e). Na podstawie wykopalisk skorup surowego naczynia, odprysków kamienia. pewien niemiecki historyk osadnictwo na ziemi sułowskiej umieszcza już w epoce kamienia. Kultura zamieszkująca obszary nad Baryczą zajmowała się początkowo myślistwem, zbieractwem oraz rybołówstwem. Następnie rozwija się rolnictwo i hodowla, które w epoce brązu stanowią podstawowe źródło utrzymania. Ciągłość osadnicza na ziemi nadbaryckiej trwała przez wszystkie epoki V w. w którym wyodrębniły się plemiona polskie. O wspólnotach osadniczych świadczą słowiańskie wały obronne wzdłuż Baryczy, od V w. p.n. c. do V w. n.e. terem te zamieszkiwały plemiona germańskie (Wandale). Polem nastąpiło osadnictwo słowiańskie, a w XIII w. rozpoczęła się kolonizacja niemiecka tych terenów. Jak podają źródła na 1300 lat p.n.e. wykształciła się na tych ziemiach kultura mająca odpowiednik w tzw. kulturze łużyckiej. Różniła się ona nie tylko nowym stylem w ceramice, ale również zwyczajem całopalenia i składania prochów zmarłego do glinianego naczynia, które wraz z innymi naczyniami grzebano na cmentarzach.

We wczesnym średniowieczu rozwinęła się bogata kultura prapolska, a później wczesnopolska. W wyniku przemian uformował się nowy typ organizacji społecznej opartej na powiązaniach ekonomicznych osiadłych blisko siebie grup rodowych. Powstające w VI i VII w. grody stanowiły miejsce schronienia dla okolicznej ludności. Wraz z siecią grodów tworzyły one plemienne wspólnoty terytorialne. W procesie umacniania tworzącej się organizacji wczesnopaństwowej poważna rolę odegrały grody obronne powstające w VII - IX w. (Kaszowo - Milicz - X w.). Na przełomie X i XI w. grody tworzyły linię obronna na rzece Barycz. Gród w Sułowie (Suloz) datuje się na 1100 r. p.n.e.

Historia

Wczesne średniowiecze terytorium nad Baryczą zamieszkuje plemię Trzebowian. Lata 970 do 980 to przypuszczalny okres przyłączenia do państwa gnieźnieńskiego Mieszka I.

1000 * utworzenie metropolii gnieźnieńskiej i biskupstwa wrocławskiego.

1032 do 1039 * reakcja pogańska na terenie Śląska i zniszczenie grodu kasztelańskiego w Kaszowie.

1136 * bulla papieża Innocentego II dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, przyznająca jej, mimo przynależności terytorialnej do biskupstwa wrocławskiego, prawo do zbierania dziesięciny z terenu na północ od Baryczy.

1155 * bulla papieża Hadriana IV dla biskupstwa wrocławskiego, która wymieniała wszystkie pograniczne grody kasztelańskie należące do biskupstwa wrocławskiego, w tym pobliski Milicz.

1223 * po raz pierwszy wzmiankowany jest proboszcz kościoła grodowego p. w. św. Wojciecha w Miliczu - Prawota, będący później kanonikiem wrocławskim.

1294 * pokój między księciem wrocławsko-legnickim Henrykiem V Grubym a księciem głogowskim Henrykiem III Głogowczykiem przyznawał temu drugiemu tereny na północ od Wrocławia.

1312 * księstwo głogowskie zostaje podzielone między 5 synów Henryka III. Bolesław (zm. 1321) przejmuje wraz z bratem Konradem otrzymują księstwo oleśnicko-namysłowsko-kaliskie.

1321 do 1323 * wojna między Konradem I a koalicją książąt Śląskich: Bolesława III Rozrzutnego księcia legnickiego, Henryka VI księcia wrocławskiego i Władysława Łokietka zakończona wyodrębnieniem się księstwa oleśnickiego pod rządami Konrada.

1329 * książę oleśnicki Konrad I składa hołd lenny królowi czeskiemu Janowi Luksemburskiemu.

1351 * książę Konrad I zakupuje od braci Cunadusa i Wolfharda von Zulow Sułów za 13 grzywien srebra (około 2,7 kg).

1358 * Konrad I zakupił od biskupa wrocławskiego Przecława z Pogorzeli i kapituły wrocławskiej Milicz wraz z cała kasztelania.

1360 * pierwsza wzmianka o kościele w Sułowie (najprawdopodobniej ufundowany przez księcia).

1369 * Konrad I wykupuje połowę Mirosławic od Januszka.

1376 * wśród wymienionych przez dokument notarialny archiprezbiteriatu trzebnickiego kościołów parafialnych znajduje się kościół p.w. św. Wojciecha w pobliskim Słacznie, pod który podlegał kościół w Sułowie.

1390 * wojna księcia Konrada II z wojewoda wielkopolskim Bartoszem Wezenborgiem z Odolanowa pustoszy ponownie księstwo oleśnickie. Po raz pierwszy wspomniano o książęcym zamku myśliwskim w Sułowie, w którym rezydował książęcy starosta.

1410 * Konrad VII uczestniczy w bitwie grunwaldzkiej wraz z hufcami Śląskimi po stronie krzyżackiej i zostaje pojmany przez Josta z Zelec.

1411 * jedyny znany z okresu średniowiecza wójt Mykolay (Mikołaj) Lodeschke.

5/6 VI 1432 * najazd husytów pod wodza Prokopa Wielkiego na księstwo oleśnickie. W Sułowie spalony został kościół i zamek.

6 IX 1459 * król Czech Jerzy z Podiebrad? potwierdza książętom oleśnickim posiadane przez nich przywileje i specjalnie wymienione miejscowości.

22 II 1475 * Sułów wraz z Wąsoszem i Żmigrodem nazwany zostaje zamkiem i targiem.

5 VI 1475 * ważniejsze miasta księstwa oleśnickiego: Milicz, Oleśnica, Prusice, Sułów, Syców, Trzebnica, Wińsko, Wołów i Żmigród składają hołd lenny królowi Maciejowi Korwinowi. W imieniu swoim i mieszczan hołd złożyli Jan Strugała i Nicolaus (Mikołaj) Wagner.

24 XI 1480 * we Wrocławiu zostaje ścięty za rozboje na drogach zostaje ścięty Wawrzyniec Garwolski z Sułowa wraz z dwoma synami.

1488 * wyprawa rycerstwa i mieszczan wrocławskich pod wodza Jana Tarnki zdobywa zamek opanowany przez raubritterów(rozbójników) Koschmiedera.

21 IX 1492 * umiera ostatni Piast oleśnicki, Konrad X Biały. Księstwo zostaje bezpośrednio włączone do Królestwa Czech.

1494 * król Władysław Jagiellończyk przekazuje Wolne Państwo Stanowe Milicz Zygmuntowi Kurzbachowi również właścicielowi Wolnego Państwa Stanowego Żmigród. Wolni panowie stanowi, których na Śląsku było w tym momencie czterech zasiadali w kurii książęcej Sejmu Śląskiego, obok dziedzicznych książąt Śląskich i biskupa wrocławskiego będącego księciem nyskim,

Odbudowanie spalonego przez husytów kościoła w Sułowie przez barona Zygmunta Kurzbacha.

1500 * częściowe rozebranie zamku. Odtąd jest siedziba rodziny Steinów, którzy zamek opuścili w 1625.

12 VIII 1512 * Karol z Podiebradza, książę oleśnicko-ziębicki sprzedał swemu szwagrowi Zygmuntowi sprzedał okręgi wiński, wąsocki i ryczeński oraz dziedziczna siedzibę na zamku w Sułowie.

1521 * podział dóbr Kurzbachów na dominium milickie Jana (Sułów, Milicz, Cieszków, Krośnice) i żmigrodzkie Henryka (Żmigród i Prusice).

1525 * baron Jan Kurzbach pozwala przemawiać w kościołach całego dominium protestanckim predykantom.