Towarzystwo Przyjaciół Sułowa

Historia Sułowa

 

TURYSTYKA

 

Ziemia Sułowska posiada wiele walorów, które sprzyjają rozwojowi turystyki. Można tu spotkać rzadko spotykane gatunki roślin, takie jak szalie pontyjskie oraz rododendrony.

W lasach można spotkać kompleksy modrzewi. W parku sułowskim rosną drzewa południowe – tulipanowce, cypryśniki, a także sosna kanadyjska i magnolie. W lasach żyje wiele gatunków zwierząt. Z rzadkich ssaków żyją tu: ziąbetek karliczek, nornik północny, darniówka, badylarka. W latach 1970-75 Sułów stał się wsią letniskową. Rozpoczął się okres masowej turystyki nad stawy i lasy sułowskie. W tym okresie w Sułowie nad Baryczą zapoczątkowano budowę ośrodka wypoczynku niedzielnego z udziałem wrocławskich potentatów przemysłowych. Wśród lasów i stawów wyznaczono szlaki turystyczne, ustawiono ławki, zadaszenia, parkingi śródleśne i przydrożne, oznaczono rezerwaty przyrody.      

 

ZABYTKI

 

Na ziemi Sułowskiej zachowało się wiele zabytków dawnej kultury.

Obecnie w Sułowie są dwa kościoły, w których swe posługi dla ludności świadczą księża salezjanie. Jeden, na południe od parku, barokowy kościół parafialny, pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła, wzniesiony został w latach 1931-34 na planie krzyża z poligonalnymi ramionami. Jest jednonawowa o konstrukcji ryglowej z przylegającą wieżą.

Wokół niego znajduje się stary cmentarz przykościelny z pomnikami nagrobnymi. Rosną tu trzy potężne dęby szypułkowe, ich wiek oszacowano na 400 lat. W dziupli jednego z nich zaraz po II wojnie światowej umieszczono figurkę NMP. Jak wskazuje pismo z 1953r. dęby te uznane były za pomniki przyrody jeszcze przed wojną.

Kościół odnowiony był w 1972 r. przy czym wymieniono pokrycie dachu oraz dzwonnicy.

Kościół zbudowano z muru pruskiego na kamiennej podmurówce. Wnętrze kryte jest stropem i oświetlone oknami, drzwi wejściowe mają zamek kowalski. Ołtarz główny w stylu rokoko z rzeźbą ukrzyżowanego Chrystusa i postaciami aniołów oraz obrazem Św. Piotra i Pawła datowany jest na 1820.

Drugi, pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej (poewangelicji) zbudowany został w latach 1765-67. Jest to świątynia barokowa o ścianach ryglowych i ośmiobocznej konstrukcji, nakryta łamanym dachem. Wznosi się przy skrzyżowaniu Ogrodowej, Dąbrowskiego i Parkowej. Przylegająca do niego zakrystia pochodzi z 1846 roku. Nieco dalej z boku, kilka metrów od świątyni, w 1821 r. wzniesiono obok dzwonnicę. Do dnia dzisiejszego przechowywane są tu stare księgi parafialne z 1600 roku zawierające narodziny, udzielane śluby oraz zgony w parafii. W 1965 r. został przeprowadzony gruntowny remont, a w 1975-80 w miejsce dzwonnicy zbudowano dom żałobny, zrobiono chodnik wokół  kościoła oraz oczyszczono cmentarz. Kościół posiada ołtarz główny rokokowy z obrazem Matki Boskiej Częstochowskie. Ambona pierwotnie znajdowała się przy ołtarzu, następnie przeniesiona została na emporę, a w 1975 r. zlikwidowana. W 1982 r. w miejsce zniszczonych w czasie wojny, wstawiono nowe organy. Do kościoła prowadzą trzy wejścia od zachodu, południa i północy. Obok kościoła znajdują się jeszcze pozostałości starego cmentarza.

Pałac wzniesiono między dziedzińcem a parkiem w 1680 roku, przebudowano w XVIII.

Dziś jest zabytkiem o rzadko spotykanej harmonii. Zbudowany został na planie prostokąta, a jego wnętrze jak i zewnętrza część noszą wystrój wczesnego baroku. Ozdobą od frontu są szerokie schody wiodące do pałacowego portalu. Sale posiadają ozdobne sufity z fasetami i neoklasyczną dekoracją stiukową. W środku sali podziwiać  można rozety, motywy pasterskie oraz dekorację meandrową. Na piętrze znajduje się wielka sala balowa o dwóch kondygnacjach, kryta sufitem z fasetami, z dużymi oknami we wnękach uszeregowanych w dwóch poziomach. Na piętrze zachował się rokokowy piec kaflowy. Od strony północno-zachodniej przylega do pałacu park urządzony w stylu angielskim z widokową polaną, stawami, mostkiem i grotą.

Po II wojnie pałac pełnił funkcję ośrodka kolonijnego dla dzieci. W latach 70-tych został odnowiony, natomiast dolną cześć dachu przebudowano na piętro.

Ostatnim właścicielem obiektu był hrabia Fryderyk Schweinitz- Krain, dziedzic majoratu sułowskiego. Zmarł 18 kwietnia 1952 roku w Adelebsen koło Northeim. 

Po drugiej stronie drogi znajduje się stary spichlerz z 1820 roku, pokryty czterospadowym dachem mansardowym o konstrukcji szachulcowej. Być może służył jako budynek gospodarczy pałacu. Rynek Sułowski o owalnym kształcie z ulicami w czterech kierunkach jest typowym rynkiem średniowiecza. W obrębie małego rynku znajduje się budynek z podcieniami, w którym 12.03.1831 roku, podczas podróży do Wrocławia odpoczywał Juliusz Słowacki. Dowiadujemy się o tym z listu do matki, w którym pisze że zwiedził piękny zwierzyniec jeleni w okolicach Sułowa.

Na rynku znajduje się jeszcze pomnik wdzięczności i Dom Kultury z biblioteką. 

Nieco obok, patrząc na skrzyżowanie ul. Żmigrodzkiej i Kolejowej, widzimy budynek z wieżyczką, na którym znajduje się tablica upamiętniająca 200-setną rocznicę nadania praw miejskich. Kiedy był siedzibą władz gminnych.

 

Jadąc w kierunku Milicza, przy drodze na wzgórzu znajduje się miejsce zwane „Szwedzką Górką”. 28 lipca 1645r. doszło tu do jednej z bitew wojny 30-letniej. Starcie pomiędzy  oddziałem austriackim a wojskami szwedzkimi, wspierającymi protestantów zakończyło się klęską Szwedów i śmiercią ich generała. Zgięło wówczas 151 żołnierzy. Pochowano ich na wzgórzu pod wielkim głazem, który ustawiono na pamiątkę tego wydarzenia. Obok kamienia stoi duży metalowy krzyż. Wokół głazu rosną cztery sędziwe sosny. Były one nazywane „kalekimi” ze względu na nienaturalny wygląd powykręcanych pni i konarów. Dane odnośnie wieku sosen są rozbieżne. Przed wojną Niemcy oszacowali go na 250-300 lat, natomiast współczesne źródła podają, że wynosi 120 lat. Po drugiej stronie drogi, wzdłuż sosnowego lasu stoi mniejszy drewniany krzyż z datą 1645r. Jest to miejsce pochowku szwedzkiego generała. Opisane miejsce otoczone jest ochroną jako pomnik przyrody, a opiekę nad nim sprawuje Towarzystwo Przyjaciół Sułowa.